Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε για τα καλά.. Οι αγροτικές επιδοτήσεις στο μάτι του κυκλώνα, με τους πραγματικούς αγρότες και κτηνοτρόφους να πληρώνουν το μάρμαρο των ελέγχων, αφού αυτοί οδηγούν σε σοβαρές καθυστερήσεις πληρωμών.
Μετά τον ΟΠΕΚΕΠΕ, σειρά παίρνει ο ΕΛΓΑ. Στο στόχαστρο βάζει η ειδική ομάδα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ποιοι πληρώθηκαν δίκαια και ποιοι τσέπωσαν χιλιάδες ευρώ χωρίς να έχουν πραγματικές ζημιές, με τους ελεγκτές να ψάχνουν τώρα κάθε φάκελο και κάθε βάση δεδομένων.
Το υπουργείο αποφάσισε να ανοίξει τα κιτάπια του ΕΛΓΑ, με την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου να συγκροτεί ειδική ομάδα που θα περάσει από κόσκινο όλες τις αποζημιώσεις «έκτακτης ανάγκης» που μοιράστηκαν σε αγρότες και κτηνοτρόφους. Ο έλεγχος αφορά τόσο τις φωτιές του καλοκαιριού 2023 όσο και τις πλημμύρες του «Daniel» και του «Elias» τον Σεπτέμβριο, αλλά και περιπτώσεις παραγωγών που δήλωσαν ειδικά προβλήματα βιωσιμότητας για να εξασφαλίσουν χρήματα.
Οι ελεγκτές θα μπουν σε ΕΛΓΑ, ΟΠΕΚΕΠΕ και υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που διαχειρίζονται μητρώα για χοιροειδή, πουλερικά και μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις. Ο έλεγχος θα γίνει μέσα στον Σεπτέμβριο με τέσσερις ημέρες επιτόπιες επισκέψεις και δύο ημέρες διοικητικό έλεγχο στη Γενική Διεύθυνση Ελέγχων Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων, ενώ θα αξιοποιηθούν και εργαλεία απομακρυσμένης πρόσβασης ώστε να μην υπάρξει καμία καθυστέρηση.
Το μεγάλο ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν οι ελεγκτές είναι αν οι ενισχύσεις που μοιράστηκαν είχαν βάση τα πορίσματα του ΕΛΓΑ ή αν μοιράστηκαν «στα τυφλά». Αν βρεθούν αποκλίσεις, ανοίγει ο δρόμος για καταλογισμούς και επιστροφές χρημάτων, την ώρα που το υπουργείο θέλει να δείξει στις Βρυξέλλες ότι τα κοινοτικά κονδύλια αξιοποιούνται με διαφάνεια. Οι έλεγχοι, μάλιστα, έρχονται σε μια συγκυρία που η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για αυστηρή επιτήρηση των επιδοτήσεων, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι καταγγελίες για «επιδοτήσεις-μαϊμού» και για φακέλους που εγκρίθηκαν χωρίς ουσιαστική τεκμηρίωση.
Η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου, που έχει αναλάβει την αποστολή, προειδοποιεί ότι δεν θα μείνει στο τυπικό κομμάτι αλλά θα ψάξει σε βάθος τόσο τα λογιστικά δεδομένα όσο και τα ηλεκτρονικά μητρώα. Αυτό σημαίνει ότι θα διασταυρωθούν δηλώσεις ζημιών με τις καταβολές ενισχύσεων, αλλά και με τα στοιχεία παραγωγής και εκτροφής. Για παράδειγμα, στο μικροσκόπιο μπαίνουν αγρότες που δήλωσαν καταστροφές σε καλλιέργειες, κτηνοτρόφοι που δήλωσαν απώλειες ζώων ή μελισσοκόμοι που ανέφεραν απώλειες κυψελών. Αν αποδειχθεί ότι τα στοιχεία δεν ταυτίζονται με τις πραγματικές καταστροφές, τότε θα προχωρήσει διαδικασία επιστροφής χρημάτων.
Παράλληλα, οι ελεγκτές θα ελέγξουν και τις ίδιες τις υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που τήρησαν τα μητρώα και υπέβαλαν εισηγήσεις για τις αποφάσεις. Ο στόχος είναι να διαπιστωθεί αν υπήρξε σωστός συντονισμός και αν εφαρμόστηκαν οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή αν υπήρξαν κενά που άφησαν περιθώρια για λάθη και παραλείψεις.
