Με φιλόδοξο στόχο τη ριζική αναδιάρθρωση της εποπτείας της αγοράς και την ουσιαστική προστασία του καταναλωτή, η ελληνική κυβέρνηση, όπως αποφάσισε το υπουργικό συμβούλιο σήμερα θα προχωρήσει στην ίδρυση μιας νέας Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, η οποία θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ ακολουθώντας το μοντέλο χωρών όπως η Σουηδία και η Ιταλία.
Πρόκειται για μια δομική μεταρρύθμιση που φιλοδοξεί να βάλει τέλος στην αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων, στη διοικητική σύγχυση και στην ανεπάρκεια ελέγχων που κυριαρχούν σήμερα.
Η νέα Αρχή, με βάση το σχέδιο που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπ. Ανάπτυξης κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, θα ενσωματώσει τις λειτουργίες του Συνηγόρου του Καταναλωτή, της ΔΙΜΕΑ και κρίσιμων μονάδων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, υιοθετώντας ένα μοντέλο παρόμοιο με εκείνο της ΑΑΔΕ, αλλά με κοινωνικό πρόσημο και έντονο καταναλωτικό προσανατολισμό.
Διευρυμένες αρμοδιότητες
Η Αρχή θα έχει διευρυμένες αρμοδιότητες, κατανεμημένες σε πέντε βασικούς άξονες:
- Ελεγκτικές: Διενέργεια ελέγχων στην αγορά, αντιμετώπιση παραβάσεων τιμολόγησης, ελλιπούς σήμανσης, αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και φαινομένων όπως η shrinkflation (συρρίκνωση προϊόντων χωρίς αντίστοιχη μείωση τιμής).
- Κυρωτικές: Επιβολή προστίμων και διοικητικών κυρώσεων με ενισχυμένα ανώτατα όρια, εντοπισμός παραβάσεων μέσω τεκμηριωμένων καταγγελιών ή αυτεπάγγελτα.
- Συμφιλιωτικές: Διαμεσολάβηση μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών.
- Εισηγητικές: Προτάσεις προς το Υπουργείο Ανάπτυξης για ρυθμίσεις πολιτικής προστασίας καταναλωτή.
- Ενισχυτικές: Προώθηση καταναλωτικής συνείδησης, στήριξη καταναλωτικών οργανώσεων, ειδικές δράσεις υπέρ ευάλωτων ομάδων.
Η Οργανωτική Δομή
Η ηγεσία της Αρχής θα αποτελείται από:
- Διοικητή, επικεφαλής για τη συνολική λειτουργία, τη στρατηγική, τη διοίκηση και τη θεσμική εκπροσώπηση της Αρχής.
- Τρεις Υποδιοικητές με σαφείς τομείς αρμοδιότητας:
- Υποδιοικητής Εποπτείας και Ελέγχου Αγοράς & Προστασίας Καταναλωτή
- Υποδιοικητής – Συνήγορος του Καταναλωτή
- Υποδιοικητής Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών
Στελέχωση
Η στελέχωση της νέας Αρχής θα γίνει με:
- Μεταφορά υφιστάμενων οργανικών θέσεων από τις υφιστάμενες δομές.
- Σύσταση νέων θέσεων ειδικών συμβούλων και συνεργατών.
- Εσωτερική και εξωτερική κινητικότητα, ακόμη και κατά παρέκκλιση του ισχύοντος πλαισίου.
- Επιλογή προϊσταμένων χωρίς αποκλεισμό υποψηφίων από άλλους φορείς, μέσω τροποποιημένων διαδικασιών ΑΣΕΠ.
Χρηματοδότηση
Η χρηματοδότηση της Αρχής θα προέρχεται από:
- Τον κρατικό προϋπολογισμό
- Ευρωπαϊκά προγράμματα (όπως το Consumer Programme)
- Ποσοστά από τα πρόστιμα που επιβάλλονται
- Παράβολα για την υποβολή καταγγελιών (σε περιπτώσεις όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο)
Διαφάνεια και Λογοδοσία
Η νέα Αρχή θα είναι υπό κοινοβουλευτικό έλεγχο, όπως η ΑΑΔΕ, με υποχρέωση:
- Ετήσιου απολογισμού στη Βουλή των Ελλήνων
- Ανάρτησης όλων των διοικητικών πράξεων στην πλατφόρμα «Διαύγεια»
- Λειτουργίας εσωτερικού ανεξάρτητου ελεγκτή
- Αξιοποίησης ψηφιακών μέσων για τη διαφάνεια και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού
Με τη δημιουργία αυτής της Αρχής, η κυβέρνηση επιδιώκει να αναστρέψει το κλίμα αβεβαιότητας, να αποκαταστήσει την ισορροπία στις σχέσεις καταναλωτή–επιχειρηματία και να προσδώσει νέο κύρος στον δημόσιο μηχανισμό εποπτείας.
